چطور از تشکیل جلبک در استخر جلوگیری کنیم؟
اگر شما نیز در خانه یا ویلای خود یا مزرعه کشاورزی یا پرورش حیوانات استخر ( استخر ژئوممبران ) دارید حتما با مشکل جلبک‌ها مواجه شده‌اید. خیلی اوقات می‌شود که جلبک‌ها باعث کثیفی یا تغییر رنگ آب می‌شوند و برای کاربردهای ذخیره آب دیگر استفاده ندارند. حتما بارها شده است که بعد از یک تعطیلات دور از خانه به خانه برگشته‌اید و تکه‌های بزرگی از جلبک‌های سبز شناور در استخر را پیدا کرده‌اید؟
یا در فصل بهار پوشش استخر را برداشته و با لکه‌های سیاه روی دیوارها و کف استخر مواجه شده‌اید؟ این مشکل خیلی ناراحت‌کننده است.
اما میتواند این مسئله را حل کرد تنها با درک اینکه جلبک استخر چیست؟ چرا وارد استخر شما می‌شود و چگونه اولین علائم را تشخیص دهید؟
با دانستن موارد فوق می‌شود آسیب را به حداقل رساند و از برگشت مجدد جلبک در آینده جلوگیری کرد.
جلبک استخر چیست؟
جلبک استخری یک گیاه آبزی میکروسکوپی است که اغلب در استخرهای خانه‌ها و ویلاها یافت می‌شود و از مواد مغذی مانند نیترات‌ها و فسفات‌ها تغذیه می‌کند که اغلب در آب پیدا می‌شود. اگرچه جلبک‌ها می‌توانند آزاردهنده باشند، اما آن‌ها بخشی طبیعی از اکوسیستم ما هستند و حدود 50 درصد از اکسیژنی را که تنفس می‌کنیم تولید می‌کنند. بنابراین آن‌ها بد نیستند؛ ولی میتواند ناخوشایند باشند و در صورت خارج شدن از آن برای صاحبان استخر خطری برای سلامتی ایجاد کند. از کنترل
جلبک چطور وارد استخر می‌شود؟
هاگ جلبک توسط باد، خاک یا باران وارد استخر ژئوممبران شما می‌شود. آن‌ها همچنین می‌توانند از طریق لباس‌های شنا، اسباب بازی‌هایی که در رودخانه‌ها، اقیانوس‌ها یا برکه‌ها بوده‌اند وارد شوند. به طور معمول، هاگ‌ها با چشم غیرمسلح دیده نمی‌شوند، اما زمانی که سطح کلر کاهش می‌یابد یا PH آب نامتعادل است، می‌توانند به شکوفه تبدیل شوند و تقریباً یک شبه رنگ استخر شما را تغییر دهند.
چند نوع جلبک داریم؟
در حالی که هزاران نوع جلبک وجود دارد، سه نوع جلبک وجود دارد که در استخر حیاط یا مزرعه خود خواهید یافت:
معروف‌ترین جلبک؛ جلبک استخر سبز
جلبک سبز رایج‌ترین جلبک در استخرهای مسکونی است. رنگ سبز آن به‌خاطر وجود کلروفیل است که برای فتوسنتز ضروری است. در حالی که روی سطح شناور است و ظاهری لزج دارد. البته کمترین ضرر را در بین این سه مورد جلبک دارد و از بین بردن آن آسان‌تر است. البته تا زمانی که زودتر آن را از بین ببرید. با این اوصاف، با سرعتی تصاعدی رشد می‌کند، به خصوص اگر آب استخر شما گرم باشد.
جلبک استخر زرد یا خردلی
جلبک استخر زرد که به عنوان جلبک استخر خردلی نیز شناخته می‌شود، بیشتر در مناطق گرم یا مرطوب دیده می‌شود. اغلب با گرده یا زنگ اشتباه گرفته می‌شود. میتواند در مناطق تاریک استخر شما مانند گوشه‌ها یا زیر پله‌ها پیدا شود. در حالی که جلبک استخر زرد حاوی کلروفیل است، بتاکاروتن نیز دارد که رنگ خردلی را ایجاد می‌کند و از آنجایی که بتاکاروتن یک آنتی‌اکسیدان است، جلبک استخر زرد اغلب در برابر کلر (یک اکسیدکننده) مقاوم است و کنترل یا از بین بردن آن را دشوار خواهد بود.
جلبک استخری سیاه یا جلبک استخر آبی‌سبز (سیاه)
در حالی‌که اغلب به آن جلبک می‌گویند، جلبک استخر سیاه در واقع یک باکتری به نام سیانوباکتری است. به جای شناور شدن روی آب استخر ژئوممبران یا مخفی شدن در گوشه‌ها، به صورت مجموعه‌ای از لکه‌های سیاه روی دیوار، کف استخر شما ظاهر می‌شود. اگر این لکه‌ها از بین نروند، می‌توانند از اندازه یک سکه کوچک به اندازه یک بشقاب شام رشد کنند.
مانند سایر جلبک‌ها، جلبک سیاه حاوی کلروفیل است، اما ترکیبات فیکوبیلین نیز دارد که به رنگ آبی و قرمز است که رنگ مشخصه جلبک آبی‌سبز را به آن می‌بخشد. از آنجایی که سیانوباکتری‌ها می‌توانند ریشه‌های خود را در شکاف‌ها گسترش دهند و دارای یک پوشش محافظ هستند، امحای آن‌ها اغلب از جلبک‌های استخر سبز یا زرد دشوارتر است.
البته ممکن است درباره جلبک صورتی نیز شنیده باشید. این جلبک معمولاً در مناطق گرمسیری یا استخرهای لاینر فایبرگلاس/وینیل پیدا می‌شود. همچنین در هر جایی که آب وجود داشته باشد، مانند کاسه توالت یا سینک به وجود خواهد آمد. این جلبک مانند جلبک سیاه، نوعی باکتری است که میتواند در اطراف شکاف‌ها، گوشه‌ها یا نردبآن‌ها ظاهر شود. همچنین لزج و مقاوم در برابر کلر است، بنابراین باید همان مراحلی را که برای جلبک‌های زرد یا سیاه انجام می‌دهید، برای از بین بردن آن دنبال کنید.
جلبک چگونه بر استخر شما تأثیر می‌گذارند؟
مهم نیست که چه نوع جلبکی دارید، راه‌های مختلفی وجود دارد که جلبک میتواند استخر شما را خراب کند. در اینجا به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم:
باکتری‌ها را پرورش می‌دهد
در حالی که خود جلبک برای انسان مضر نیست، باکتری‌هایی که از آن تغذیه می‌کنند مضر هستند. رشد این نوع باکتری‌ها میتواند منجر به مشکلات سلامتی مانند جوش، تب، اسهال و عفونت چشم شود. همچنین آن‌ها می‌توانند پشه‌ها را جذب کنند (پشه‌ها عاشق خوردن جلبک و تخم گذاری در آن هستند)، که میتواند محل زندگی شما را به زیستگاه پشه تبدیل کند.
پوسته استخر را فرسایش می‌دهد
جلبک‌ها می‌توانند PH استخر شما را افزایش دهند، که به‌تدریج سطح استخر ژئوممبران شما را فرسایش می‌دهد یا منجر به تجمع کلسیم سرسخت (نوعی کلسیم مقاوم که به سختی از بین می‌رود) شود. به علاوه، خود جلبک میتواند پوسته، آستر یا تجهیزات استخر شما را لکه‌دار کند. این امر به ویژه در مورد جلبک‌های سیاه صدق می‌کند که رشته‌های بلندی دارند و در اعماق سطوح استخر شما فرو می‌روند و امحای آن را دشوار می‌کند.
فیلتر استخر شما را مسدود می‌کند
جلبک چسبنده است و به صورت توده رشد می‌کند، به این معنی که میتواند در فیلتر یا کفکش شما گیر کند. این از گردش و فیلتراسیون مناسب جلوگیری می‌کند و مشکل جلبک شما را بدتر می‌کند. علاوه بر این، حتی اگر فیلتر خود را تمیز یا معکوس کنید، هاگ‌ها می‌توانند به تجهیزات شما بچسبند و تکثیر شوند.
روی دید تأثیر می‌گذارد
یک استخر سبز میتواند برای شناگران خطر ایجاد کند. دید ضعیف به این معنی است که می‌توانید فاصله‌ها را اشتباه ارزیابی کنید و در برابر قدم‌ها یا اسباب بازی‌های سخت به خود آسیب بزنید. همچنین تشخیص اینکه آیا فردی در آب در حال غرق است یا پیدا کردن چیزی که در استخر افتاده است دشوارتر می‌شود.
استخر شما را لغزنده می‌کند
جلبک سبز لزج است و میتواند پله‌ها، نردبآن‌ها و سطوح استخر را لغزنده کند. لذا منجر به آسیب و زمین خوردن می‌شود.
چگونه باید با جلبک استخر رفتار کرد؟
اکنون که می‌دانید چرا جلبک برای استخر شما مضر است، بیایید ببینیم که برای خلاص شدن از شر آن چه کاری می‌توانید انجام دهید. روند از بین بردن انواع جلبک‌های استخری مشابه است، تنها تفاوت این است که ریشه‌کن کردن جلبک‌های زرد و سیاه به زمان بیشتری نیاز دارد.
نگذارید زباله وارد استخر شود
ابتدا هرگونه زباله محیطی را از استخر خود حذف کنید. از یک توری برای جدا کردن برگ‌ها و شاخه‌های شناور روی سطح استفاده کنید و فراموش نکنید که کفکش و سبد پمپ را خالی کنید. مواد آلی می‌توانند اثر ضدعفونی کننده شما را کم کنند، بنابراین بهتر است تا حد امکان آن را حذف کنید.
دیوارها و کف استخر را تمیز کنید
با استفاده از برس استخر، دیواره‌ها و کف استخر را بشویید. به گوشه‌ها، پله‌ها و نردبان‌ها توجه کنید. این کار هر گونه جلبکی که ممکن است به این نواحی چسبیده باشد را از جای خود خارج می‌کند. شستشوی آب استخر شما را کدر می‌کند، اما این طبیعی است.
نکته: اگر استخر بتنی دارید، از یک برس سیمی‌یا سفت استفاده کنید. اگر استخری از فایبرگلاس یا وینیل یا ژئوممبران دارید، از یک برس با موهای نایلونی انتخاب کنید. استفاده از برس اشتباه میتواند به سطح استخر شما آسیب برساند. که نه تنها میتواند بر طول عمر آن تأثیر بگذارد، بلکه ریشه گرفتن جلبک‌ها را آسان می‌کند!
استخر را جاروبرقی بکشید
شما باید از شر همه جلبک‌ها یا زباله‌هایی که با برس خود خارج کرده‌اید خلاص شوید. بهترین راه برای انجام این کار با جاروبرقی دستی است. در حالی که این یک فرآیند سخت است، به شما کمک می‌کند همه چیز را بدون آلوده کردن سیستم فیلتراسیون خود حذف کنید. بسته به اینکه چه مقدار زباله یا جلبک در استخر شما وجود دارد، ممکن است هنگام جاروبرقی استخر مقداری آب از دست بدهید، بنابراین پس از اتمام کار، آب استخر خود را تا نیمه پر کنید.
تعادل PH آب خود را بررسی کنید
قبل از افزودن شوک، ایده خوبی است که سطح PH و قلیائی بودن استخر را با یک کیت تست آزمایش کنید (یا یک نمونه را به فروشگاه استخر ببرید) PH بالا یا سطوح قلیایی کم میتواند شوک استخر شما را بی اثر کند، بنابراین اصلاح این سطوح قبل از اقدام به مرحله بعدی مهم است.
استخر خود را شوک دهید
حالا وقت آن است که استخر خود را شوکه کنید. با روشن بودن پمپ، مقدار توصیه شده شوک استخر را متناسب با اندازه استخر خود در آب بریزید. (حتی می‌توانید برس و سر جاروبرقی خود را در انتهای کم عمق استخر قرار دهید تا آن‌ها نیز تمیز شوند.) این کار استخر شما را پر از کلر می‌کند تا جلبک‌ها، باکتری‌ها و سایر مضرات را از بین ببرد. اگر جلبک سبز دارید، دوبار به آن شوک بزنید. جلبک‌های زرد و سیاه حداقل تا زمانی که آب شروع به پاک شدن کند، به شوک‌های متعدد نیاز دارند.
کلر مایع را می‌توان مستقیماً به استخر اضافه کرد. اگر از شوک پودری استفاده می‌کنید، آن را به یک سطل آب اضافه کنید و سپس قبل از ریختن آن در استخر مخلوط کنید. در طول این فرآیند از دستکش و عینک استفاده کنید زیرا کلر یک ماده شیمیایی سوزاننده است و میتواند باعث آسیب پوست شود.
سعی کنید در طول روز به استخر خود شوک وارد نکنید. نور خورشید اثر ضدعفونی کننده شما را کاهش می‌دهد. از اواخر بعد از ظهر که میزان UV پایین است شروع کنید.
آب را به گردش درآورید
فیلتر خود را حداقل به مدت هشت ساعت یا در طول شب اجرا کنید تا شوک در سراسر استخر پخش شود. اگر جلبک‌های زرد یا سیاه دارید، بیست و چهار ساعت بهتر است. اگر آب هنوز سبز یا کدر است، باید دوباره شوک بزنید و آب را برای 8 تا 24 ساعت دیگر در گردش قرار دهید تا آب شما شفاف شود. وقتی این کار انجام شد، دوباره آب را تست کنید و در صورت لزوم دوباره تعادل را برقرار کنید.
فیلتر خود را بشویید یا تمیز کنید
در طول گردش، فیلتر شما احتمالاً زباله‌ها یا باکتری‌های زیادی را جذب کرده است. برای جلوگیری از آلودگی مجدد، باید زباله‌ها از بین بروند. بنابراین کارتریج فیلتر خود را تمیز کنید.
استفاده از فلوکولانت (اختیاری)
اگر مشکل جلبک شما در مراحل اولیه است، ممکن است بتوانید آن را با فلوکولانت از استخر خود حذف کنید. مواد شیمیایی موجود در فلوکولانت به ذرات جلبک متصل می‌شوند و به شما کمک می‌کنند تا آن‌ها را از استخر خارج کنید. بهتر است این کار با جاروبرقی دستی برای دور زدن سیستم فیلتراسیون انجام شود. فقط پمپ استخر را خاموش کنید و بعد مقدار توصیه شده فلوکولانت را به آب استخر اضافه کنید. اجازه دهید چند ساعت در گردش باشد، سپس پمپ را خاموش کنید و بگذارید یک شب بماند.
صبح، زباله‌ها را از کف استخر خود با جاروبرقی بکشید. صبر کنید تا کثیفی‌ها ته‌نشین شوند، سپس دوباره شروع کنید. می‌توانید این کار را با شوک استخر دنبال کنید تا هر گونه هاگ جلبک باقیمانده را از آب حذف کنید، سپس فیلتر کنید تا آب شفاف شود.
استفاده از جلبک‌کش (اختیاری)
اگر مشکل جلبک شما خفیف است، استفاده از یک جلبک‌کش به تنهایی ممکن است مشکل را برطرف کند. فقط مطمئن شوید که از یک نوع جلبک مناسب در استخر خود استفاده می‌کنید و دستورالعمل‌های روی بطری را دنبال کنید. یک جلبک‌کش بدون فلز و بدون کف که بیشتر انواع را از بین می‌برد.
از طرف دیگر، اگر جلبک سیاه دارید، ممکن است نیاز به درمان با پاک‌کننده لکه سیاه داشته باشد (قبل از فرچه کشیدن دیوارها و اضافه کردن شوک). قبل از انجام این کار، مطمئن شوید که واقعاً جلبک سیاه دارید و لکه فلزی ندارید. آن‌ها می‌توانند بسیار شبیه به نظر برسند. یک آزمایش ساده، فرچه کشیدن لکه است. اگر شروع به جدا شدن کرد، جلبک است. اگر اینطور نیست، ممکن است یک لکه فلزی باشد. در این صورت، بهتر است با یک لکه‌بر فلزی مشکل را برطرف کنید .
ساخت استخر از ورق های ژئوممبران
یکی از راه‌های ساخت استخر در ابعاد بزرگ و متوسط استفاده از ورق های ژئوممبران است. این ورقه‌هایی از مواد زیر ساخته می‌شوند:
پلی اتیلن (PE) : این ماده به دو نوع اصلی HDPE (پلی اتیلن سنگین) و LLDPE (پلی اتیلن خطی کم چگالی) تقسیم می‌شود. HDPE سخت‌تر و مقاوم‌تر است، در حالی که LLDPE انعطاف پذیرتر است. از PE به طور گسترده در ساخت ژئوممبران‌ها به دلیل مقاومت بالا در برابر مواد شیمیایی،UV و نفوذپذیری کم آب استفاده می‌شود.
پلی وینیل کلراید (PVC): PVC نسبت به PE ارزان‌تر و انعطاف‌پذیرتر است، اما مقاومت کمتری در برابر مواد شیمیایی و UV دارد. با این حال، PVC به دلیل سهولت جوشکاری و قابلیت انطباق با اشکال پیچیده، در برخی کاربردها محبوب است.
لاستیک مصنوعی: از لاستیک مصنوعی مانند اتیلن پروپیلن دی ان (EPDM) نیز می‌توان در ساخت ژئوممبران استفاده کرد. EPDM مقاومت بالایی در برابر اشعه UV و مواد شیمیایی دارد و بسیار انعطاف‌پذیر است.
ژئوممبران چگونه از تشکیل جلبک جلوگیری می‌کند؟
ژئوممبران‌ها به دلایل مختلفی می‌توانند به جلوگیری از تشکیل جلبک کمک کنند:
- ایجاد یک مانع فیزیکی: ورق ژئوممبران یک مانع فیزیکی بین خاک یا بستر و آب ایجاد می‌کنند که از نفوذ نور و مواد مغذی، که برای رشد جلبک ضروری هستند، جلوگیری می‌کند.
- کاهش نفوذپذیری: ژئوممبران‌ها دارای نفوذپذیری بسیار پایینی برای آب هستند، که باعث کاهش نفوذ آب به خاک است. این امر منجر به کاهش میزان آب موجود برای رشد جلبک می‌شود.
- جلوگیری از رسوب مواد مغذی: ژئوممبران‌ها از رسوب مواد مغذی از خاک یا بستر به داخل آب جلوگیری می‌کنند. مواد مغذی مانند فسفر و نیتروژن برای رشد جلبک ضروری هستند و کاهش میزان آن‌ها میتواند به کاهش رشد جلبک کمک کند.
- ایجاد سطحی صاف: ژئوممبران‌ها سطحی صاف ایجاد می‌کنند که به کاهش محل چسبیدن جلبک به سطوح کمک می‌کند.
- بازتاب نور: برخی از ژئوممبران‌ها به گونه ای طراحی شده‌اند که نور خورشید را بازتاب می‌دهند. نور خورشید برای رشد جلبک ضروری است و کاهش میزان نور دریافتی میتواند به کاهش رشد آن کمک کند.
- استفاده از مواد افزودنی ضد جلبک: برخی از ژئوممبران‌ها با مواد افزودنی ضد جلبک مانند مس یا نقره تولید می‌شوند. این مواد افزودنی می‌توانند به مرور زمان از ژئوممبران رها شده و رشد جلبک را مهار کنند.