ژئوتکستایل چیست و چه کاربردهایی دارد؟
ژئوتکستایل ها (Geotextiles) پارچه های نفوذپذیری هستند که از استحکام بالایی برخوردار میباشند. در صورت استفاده در ترکیب با خاک، قابلیت جداسازی، فیلتر کردن، تقویت، محافظت یا زهکشی را دارند. پارچههای ژئوتکستایل که معمولاً از پلیپروپیلن یا پلیاستر ساخته میشوند، به سه شکل اصلی تولید میشوند: بافته شده (شبیه گونی)، سوراخدار سوزنی یا بافته نشده (شبیه نمد).
ژئوتکستایل ها و محصولات مرتبط با آن کاربردهای زیادی دارند. در حال حاضر از بسیاری از کاربردهای مهندسی عمران از جمله جاده ها، فرودگاه ها، راه آهن، خاکریزها، سازه های نگهدارنده، مخازن، کانال ها، سدها و یا ژئوتیوب پشتیبانی می کنند. شیوهی نصب و اجرای ژئوتکستایل با توجه به نوع پروژه متفاوت میباشد. اما یکی از روشهایی که برای اجرا و نصب ژئوتکستایل استفاده می گردد پهن کردن آن و استفاده از سشوارهای صنعتی در جوش و اتصال ورقهای ژئوتسکتایل به یکدیگر میباشد.
ژئوتکستایل ها ظاهری بسیار نزدیک به نمد دارند و در ضخامت های متفاوت هستند که با فشار و تنش اجسام تیز و سنگریزه ها عملکرد کشسانی از خود نشان داده و مانع از برخورد مستقیم این اجسام با ژئوممبران میگردد.
کاربردهای ژئوتکستایل
محافظ ژئوممبران (ژئوممبرین)
از مهم ترین کاربردهای تکستایل ها میتوان به محافظت از ژئوممبران اشاره کرد. تکستایل ها به طور موثری به عنوان بالشتک حفاظتی از ورق ژئوممبران در مقابل سوراخ شدگی و صدمات دیگر حفاظت میکند. ژئوتکستایل ها با توجه به درهم تنیدگی بالا مانع از وارد شدن اسیب از بخش های سخت به بخش های حساس سیستم ترکیبی میشوند و از ورق های ژئوممبران در مقابل فشارهای شدید ناشی از اختلافات سطح محافظت میکنند
لبه های تیز مواد زیرزمینی و مواد زائد موجب آسیب دیدگی ممبرین شده و نهایتاً از کیفیت و کارایی لایه ها می کاهد. لایه های نبافته و لایه های ترکیبی بهعنوان حفاظ در مقابل صدمات مکانیکی به کار می روند. بطور مثال در ترکیب با ژئوممبرانها مانع از صدمه زدن سنگریزه و شنها به سطح ژئوممبران شده و باعث افزایش چشمگیر طول عمر ژئوممبران دراین پروژه ها میشود.
کشاورزی
در کشاورزی از ورقهای ژئوتکستایل برای کنترل بهتر گل و لای استفاده میشود. همچنین به منظور بهبود بخشیدن به مسیرهای گل آلود و راههایی که ویژه دام یا وسایل نقلیه سبک است، از پارچههای بافته نشده استفاده میشود. گاهی از آن به صورت چند لایه برای پوشاندن لوله یا تودههای شنی استفاده میگردد.
رودخانه، کانالها و سدها
ژئوتکستایلها سدها، رودخانهها را در مقابل فرسایش ناشی از جریان آب و هوا محافظت می کنند. هنگامی که این محصول همراه با پوششی طبیعی یا مصنوعی استفاده گردد، به عنوان فیلتر عمل می کنند.
آب بندی
یک لایه از نوع بافته نشده ژئوتکستایل معمولا بین لایههای آسفالت موجود و جدید قرار می دهند. این کار باعث میشود تا ژئوتکستایل آسفالت را جذب کند و به یک غشای ضد آب تبدیل شود و در نتیجه جریان نفوذ عمودی آب به داخل ساختار روسازی آسفالت را به حداقل خودش می رساند.
راه آهن
ژئوتکستایل در نقش جداسازی، بین مواد پی و زیر پی ریل واقع می گردد. وقتی مواد ساب گرید در اثر حرکت قطار و نیروی کوبش به درون لایه پی و زیرین برمی گردد، می تواند بستر غیر سطحی را براین خط آهن به وجود آورد و باعث کاهش سرعت و یا حتی خارج شدن قطار از ریل گردد، یک ژئوتکستایل جداساز می تواند این مشکل را برطرف سازد. ژئوتکستایل درجهت مستحکم سازی در خطوط جدید و یا تعمیری، با توزیع فشار وارد شده موجب افزایش تحمل آن میشود. ژئوتکستایل به مهارسازی مواد پی و زیر پی در مقابل حرکات جانبی کمک می کند. همچنین از این طریق از خواص انسجامی و تحمل فشار محافظت میکند.